Thà đừng phản bác còn hơn

Tin Nha Trang-Mũi Né bị tạp chí  National Geographic Traveler xếp hạng tồi đã làm các quan chức Khánh Hòa nổi giận và tổ chức họp báo để phản bác.

Trước khi bàn về các nội dung phản bác, ta hãy xem liệu cuộc họp báo này có cần thiết? Trước hết phải nói rằng trong một thế giới phát triển muôn màu muôn vẻ như hiện nay, có đến hàng trăm ngàn cuộc bình chọn, xếp loại. Hầu như mọi cuộc bình chọn này đều mang tính xã hội do các tổ chức xã hội hoặc cá nhân đứng ra tổ chức. Mỗi cuộc bình chọn có những tiêu chí riêng của người tổ chức. Nói chung chính quyền ở các nước văn minh không quan tâm lắm đến những trò dân dã kiểu này. Cũng như cuộc bình chọn cho các kỳ quan thế giới mới (trong đó có vịnh Hạ Long) của một tổ chức tư nhân nào đó đang được Bộ Thông tin nước ta phát động. Không có một chính quyền ở một nước văn minh nào lại phát động người dân chạy theo cái danh hão của những tổ chức vô danh tiểu tốt kiểu này.

Bây giờ xin bàn đến lý do phản bác của các quan nhà ta.
Lý do phản bác thứ nhất là "UBND thành phố Nha Trang cho rằng, việc ghép chung Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) với Mũi Né (tỉnh Bình Thuận) ở cách nhau hơn 200km để đánh giá là không phù hợp. Bờ biển từ Nha Trang đến Mũi Né thuộc ba tỉnh (Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận), có nhiều khu du lịch".Lý do này có lẽ  phản ánh với Ban Thi đua của Chính phủ thì đúng hơn. Trong bảng xếp họ ghi rõ ràng là: Việt Nam: Nha Trang đến Mũi Né (Vietnam: Nha Trang to Mui Ne). Như vậy rõ ràng họ coi dải bờ biển từ Nha Trang đến Mũi Né là một. Đáng lý ta phải cám ơn họ vì họ đã nhắc là ta có một dải bờ biển đẹp.Đứng ở tầm quốc gia nếu hiểu được điều này sẽ giúp để qui hoach tổng thể thành một dải bờ biển có tiếng trên thế giới chứ không phải bị chia vụn như hiện nay.

Nếu xem xét kỹ danh sách các địa điểm xếp hạng có thể thấy nhiều nơi khác họ cũng ghép như vậy. Chẳng hạn, cũng ngang hàng với Nha Trang-Mũi Né là toàn bộ dải bờ biển của Li Băng dài trên 200km với gần chục thành phố cũng xếp loại là một địa điểm. Hoặc dải bờ biển tây nam Greenland (Đan Mạch)dài tới gần 1000km với hàng chục thị trấn lớn nhỏ cũng chỉ xếp vào một địa điểm chứ 200km ăn nhằm gì.
Còn việc kể lể những 3 tỉnh chỉ càng chứng tỏ cái nhìn thiển cận. Cảnh quan thiên nhiên vốn không liên quan đến địa giới hành chính. Huống hồ địa giới hành chính nước ta thay đổi luôn xoành xoạch, nay nhập mai tách.

Lý do phản bác thứ hai là:"Theo UBND tỉnh Khánh Hòa, không thể áp dụng tiêu chí điểm đến càng hoang sơ càng được đánh giá cao, đối với Nha Trang". Đưa ra lý do này chứng tỏ các quan chức ta chưa hiểu được những tiêu chí xếp loại. Chẳng hạn trong ví dụ về dải bờ biển tây nam Greenland nói trên, toàn bộ đảo Greenland rộng tới trên 2 triệu kilômet vuông, nơi được đánh giá tốt chính là nơi cong người đã khai phá nhiều nhất là dải bờ biển tây nam. Phải là nơi có khai thác, phục vụ mới có người đến chứ hoang sơ quá thì ai dám đến. Vấn đề ở đây là làm sao đừng để con người pháo hoại thiên nhiên. Nha Trang đẹp nhưng những chỗ đẹp nhất lại dành cho mấy nhà đầu tư khai thác xây dựng cơ sở kinh doanh thì đúng là hỏng rồi.

Ở các nước văn minh họ rất tôn trọng cảnh quan thiên nhiên. Những công trình do con người xây dựng lên thường chỉ tôn thêm vẻ đẹp tự nhiên.

húng ta thường tự hào về những nơi này nơi nọ trên đất nước ta mà ít khi nghĩ rằng ở nhiều nơi chúng ta đã khai thác quá mức. Khai thác quá mức không phải là ở chỗ quá tải hay không quá tải mà ở chỗ chúng ta đã lấy đi của thiên nhiên nhiều hay ít.

Một mỏm núi, một dải bờ biển, một phế tích còn sót lại ....đều là những thứ cần được xem xét để bảo tồn. Nếu đặt quan điểm kinh doanh thu hút khách lên hàng đầu chúng ta rất dễ quên mất việc bảo vệ cảnh quan. Ở đây cũng phải nói, không phải cứ xây dựng hoành tráng mới thu hút được khách. Điều này phụ thuộc vào điều kiện cụ thể ở từng nơi. Chăng hạn các công viên quốc gia ở Mỹ họ chỉ giữ gìn và bảo vệ những gì mà thiên nhiên đã có nhưng du khách thì rất đông.

Điều cuối cùng muốn nói là các quan chức Khánh Hòa hãy cân nhắc kỹ trước khi gửi công văn phản bác. Việc xếp hạng này là ý kiến tổng hợp của 340 chuyên gia, phần lớn là những chuyên gia về du lịch bền vững. Khái niệm về du lịch bền vững cần được hiểu cho kỹ. Mặt khác các chuyên gia này là từ nhiều nước trên thế giới. Họ đã đi nhiều nơi, đến nhiều chỗ. Chắc chắn hiểu biết của họ không tồi. Nhiều người trong số họ chắc cũng đã có những ảnh đẹp của Nha Trang nên nhiều năm trước Nha Trang đã được giới thiệu.

Cũng nên nhớ, tạp chí này đã từng giới thiệu hàng trăm vùng đất và nền văn hóa thế giới. Họ cũng đến Việt Nam nhiều lần. Còn làm sao để họ giới thiệu lại là chuyện khác. Ở đây, tất nhiên không có cửa sau, cửa trước.Họ có người đi đến tận nơi quay phim chụp ảnh, phỏng vấn cụ thể người dân chứ không phải ngồi nghe các quan chức giới thiệu. Đây cũng là cách làm việc ta nên học. Vì vậy, trước khi phản bác cần phải hiểu họ và xem lại mình.

Còn nếu phản bác như ý kiến của các quan chức Khánh Hòa nêu ra thì đừng phản bác còn hơn.